Sztuka - czuję to

O projekcie

Sztuka jest dla wszystkich – to zdanie stanowi punkt wyjścia dla wielu działań edukacyjnych w Galerii Labirynt. Jednym z takich projektów były warsztaty Sztuka-czuję to (2014).
Słabowidzący i niewidomi uczniowie lubelskiego Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego wzięli udział w spotkaniach poświęconych wyjątkowemu osiedlu im. Juliusza Słowackiego w Lublinie. Zaprojektowana przez Zofię i Oskara Hansenów przestrzeń była punktem wyjścia i inspiracją do działań artystycznych obejmujących następujące dziedziny sztuki: architekturę, muzykę eksperymentalną, video oraz taniec współczesny. Wyszliśmy od konkretu, jakim jest architektura, aby dać młodzieży możliwość poznania czegoś, co na co dzień jest dla nich niedostępne.
Efektem pracy na warsztatach była książka wydana w technice tyflografiki opisująca wybrane przez uczestników fragmenty architektury osiedla Hansena.

Projekt osiedla powstał w latach 1960–1963, natomiast jego realizacja trwała od 1964 do 1972 roku. Założenie łączy w sobie dwie wymyślone przez Oskara Hansena koncepcje: Linearnego Systemu Ciągłego oraz Formy Otwartej. Osiedle jest wyjątkowym dziełem architektonicznym, wzbudzającym zachwyt, ale i wywołującym kontrowersje. Podczas realizacji warsztatów w ramach projektu Sztuka-czuję to młodzież słabowidząca i niewidoma miała możliwość poznania osiedla i wyrobienia własnej opinii na temat miejsca, gdzie zostały wcielone w życie utopijne wizje Oskara Hansena.

Linearny System Ciągły to wymyślony przez Oskara Hansena sposób zabudowy Polski. Architekt postulował liniowe położenie miast, które ciągnęłyby się długimi pasami z południa na północ kraju. Stąd na lubelskim osiedlu pojawiają się długie bloki zwane liniowcami. Oddzielają one wnętrze osiedla od ruchu samochodowego. W ten sposób strefy mieszkalna i wypoczynkowa są bezpieczne i pozostają w całości do dyspozycji mieszkańców. Komunikacja kołowa dociera do stref, nazwanych przez Hansena obsługującymi – garaży, parkingów i bazaru.

Forma otwarta to teoria w myśl której projektował Oskar Hansen. Według niego dzieło sztuki nigdy nie jest skończone, ale zmienia się i przekształca w kontakcie z odbiorcami. Architektura w tym ujęciu musi pozostać otwarta na współtworzenie jej przez użytkowników. Według Hansena budynki są jedynie tłem dla codziennej działalności człowieka. Na osiedlu Słowackiego architekt chciał dać mieszkańcom wolność wyboru układu mieszkań, rytmu okien, umiejscowienia balkonów, każdy użytkownik miał mieć możliwość zmiany tego co otrzymał. W praktyce jednak wyszło zupełnie inaczej, a jedynym widzialnym znakiem tej próby indywidualizacji są nieregularnie rozmieszczone balkony.

W ramach projektu miały miejsce następujące warsztaty:

1. Warsztat wprowadzający – zapoznanie z elementami makiet, wprowadzenie do pracy architektów, warsztaty na temat historii i ogólnej koncepcji osiedla Słowackiego w Lublinie, przedstawienie twórczości Oskara Hansena.
2. Warsztat architektoniczny – zapoznanie z materiałami budowlanymi użytymi na terenie osiedla, próba wydobycia dźwięków z tych materiałów, wykonanie obiektów, z których za pomocą czujników piezoelektrycznych wydobyte zostały dźwięki.
3. Warsztat dźwiękowy – wprowadzenie uczestników w zagadnienie field recordingu czyli nagrań terenowych.
4. Warsztat filmowy – próba nakręcenia filmu na temat osiedla Słowackiego, zapoznanie z działaniem kamery, przeprowadzenie i nagranie wywiadów.
5. Warsztat tańca współczesnego - warsztaty przekładające teorię formy otwartej na język ruchu.

OSOBY:

Anna Szary – autorka projektu
Hanna Wierchoła – koordynator merytoryczny
Julia Kurek - warsztaty wideo dla młodzieży słabowidzącej i niewidomej
Marcin Dymiter – warsztaty dźwiękowe dla młodzieży słabowidzącej i niewidomej
Edyta Ołdak – warsztaty architektoniczne dla młodzieży słabowidzącej i niewidomej
Monika Kiwak – warsztaty taneczne dla młodzieży słabowidzącej i niewidomej
Eliza Galey - wykonanie prezentacji o os. J. Słowackiego dla wolontariuszy

Sztuka - czuję to
Galeria Labirynt
maj-listopad 2014, Lublin

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Osoby

Warsztaty

Marcin Dymiter/Emiter Julia Kurek Monika Kiwak Edyta Ołdak

Marcin Dymiter/Emiter

Muzyk, improwizator. Emiter porusza się w obszarze elektroniki, muzyki improwizowanej. Eksperymentuje z brzmieniem, przetwarzaniem dźwięków towarzyszących naszemu życiu. Emiter używa i łączy różne jakości – lofi/hifi, czy też dźwięki powszechnie uznawane za zakłócenia. Tworzy instalacje dźwiękowe, słuchowiska radiowe, muzykę do filmów, spektakli i przestrzeni publicznych. Gra do filmów niemych. Prowadzi autorskie warsztaty dźwiękowe oraz działania przybliżające ideę field recordingu. Współpracuje z artystami wizualnymi i tancerzami m.in. Anną Baumgart, Joanną Rajkowską, Adamem Witkowskim, Ludomirem Franczakiem, Risą Takitą, Jackiem Krawczykiem oraz poetą Marcinem Świetlickim i pisarzem Danielem Odiją, z którym tworzy literackomuzyczną formację Linie Północne oraz projekt Słuchaj uchem cykl słuchowisk na żywo.
http://www.emiter.org

Julia Kurek

Artystka wizualna, performerka, autorka prac wideo i instalacji. jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – studia doktoranckie, oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku – studia magisterskie. Dyplom z wyróżnieniem u Ad. II stopnia Wojciecha Zamiary. Studiowała również w Istambule Marmara Universitesi 2008/2009. Obecnie wykładowca Animacji 2D w Polsko-Japońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych.

Monika Kiwak

Absolwentka filologii polskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz wydziału tańca w Performers House (DK), dyplomowana instruktorka tańca współczesnego, uczestniczka certyfikowanego Kursu Body Mind Centering w Bratysławie? stypendystka Art Stations Foundation (Alternatywna Akademia Tańca 2013)? tancerka Eksperymentalnego Studia Tańca Iwony Olszowskiej w Krakowie. Pracuje z dziećmi i młodzieżą oraz dorosłymi głównie metodą improwizacji ruchowej. W pracy z najmłodszymi najbardziej interesuje ją fuzja różnych dziedzin sztuki i nauki z ruchem: plastyki, muzyki, fizyki czy anatomii. Improwizowała w m.in. Dziwnych nie_pokojach i podczas festiwalu Screen and Sound Fest. Obecnie pracuje nad zagadnieniem podobieństwa zasad komunikacyjnych H.P. Grice'a w języku werbalnym i niewerbalnym.

Edyta Ołdak

Absolwentka ASP w Warszawie, założycielka Stowarzyszenia "Z Siedzibą w Warszawie" i jego Prezeska. Przybliża miasto mieszkańcom poprzez realizowane z nimi projekty, tropi oddolne, "partyzanckie" ingerencje w tkankę miejską. Miłośniczka tymczasowej architektury i "tymczasowości" jako takiej. Autorka publikacji, stypendystka Ministra Kultury.
http://www.wwarszawie.org.pl